Slim schenken is belastingvrij schenken

Wil je je kind tijdens het kerstdiner verrassen met een financiële bijdrage voor een eerste koophuis? Dan is het goed om op de hoogte te zijn van de fiscale regels. Boven welke bedragen betaalt de ontvanger bijvoorbeeld schenkbelasting? En welke vrijstellingen bestaan er? We geven je een overzicht.

Schenken is niet alleen leuk voor de ontvanger, ook voor de schenker.

Zo geef je je (klein)kind een financieel duwtje in de rug, bijvoorbeeld voor een eerste of grotere koopwoning of een reis. Ook zorgt een schenking ervoor dat je erfenis straks lager is, waardoor nabestaanden na je overlijden minder erfbelasting hoeven te betalen.
Wat is een schenking?

Wanneer is er eigenlijk sprake van een schenking? Als jij de bedoeling hebt de ontvanger te bevoordelen, zonder dat hij of zij een tegenprestatie hoeft te leveren. Een schenking hoeft niet per se geld te zijn, het kan ook gaan om sieraden, kunst of een auto. Wil je als ouder de studie van je kind betalen? Dat ziet de Belastingdienst dan weer niet als een schenking, in de meeste gevallen. De reden hiervoor: als ouder heb je een onderhoudsplicht voor je kinderen tot zij 21 zijn. Ook daarna mag je belastingvrij blijven bijdragen in het onderhoud, totdat de studie afgemaakt is. Onder de onderhoudsplicht vallen ook kosten voor bijvoorbeeld huisvesting en gezondheid.

Degene die de schenking ontvangt, is verantwoordelijk voor de schenkbelasting.

Ieder jaar mag je een bedrag belastingvrij schenken. Aan je kinderen, maar ook aan je kleinkinderen, ouders en vrienden. Hoe hoog dat bedrag is, hangt af van de ontvanger en het bestedingsdoel. De hoofdregel bij een schenking: degene die de schenking ontvangt, is verantwoordelijk voor de schenkbelasting.

Schenking aan je kinderen

Ieder jaar mag je je kind een bedrag schenken waar je kind geen schenkbelasting over betaalt. In 2019 is dat tot € 5.428,-. Dit bedrag kun je eenmalig verhogen tot € 26.040,- als je kind tussen de 18 en 40 jaar oud is.

Daarnaast kun je gebruikmaken van zogeheten ‘verhoogde schenkingsvrijstellingen’. Dat zijn vrijstellingen hoger dan het normale bedrag van € 5.428,- van ouders die schenken aan kinderen en € 2.173,- voor een schenking van derden. De verhoogde schenkingsvrijstelling mag maar één keer benut worden. Dus ofwel voor een studie die meer kost dan € 20.000,- per jaar, ofwel voor een eigen woning, maar niet voor allebei.

Schenking voor studie

Volgt je kind een studie die meer dan € 20.000,- per jaar kost? Dan kan het zijn dat de Belastingdienst deze kosten niet ziet als onderhoudsverplichting en aanmerkt als een schenking. In dat geval kun je gebruikmaken van de verhoogde schenkingsvrijstelling. Eén keer mag je € 54.246,- (2019) belastingvrij schenken. Ook hier geldt: je kind moet tussen de 18 en 40 zijn.

Als je gebruik maakt van de verhoogde schenkingsvrijstelling voor studiekosten, dan gelden een aantal voorwaarden voor het extra schenkingsbedrag bovenop de eerste € 26.040,-. Een notaris moet in een akte vastleggen voor welke opleiding de schenking bedoeld is, hoe hoog de verwachte kosten zijn en dat de schenking vervalt als het bedrag niet besteed wordt binnen twee kalenderjaren na het jaar van schenking.

Schenk je dus deze maand nog? Dan moet je kind de schenking uiterlijk 31 december 2021 besteden. Daarnaast moet aangetoond kunnen worden dat de schenking echt gebruikt is voor de studie. Goed om te weten: je kind heeft alleen recht op deze vrijstelling als hij of zij daar bij de aangifte schenkbelasting een beroep op doet.

Schenking voor koopwoning

Is je zoon of dochter van plan aankomend jaar een huis te kopen? Of de woning te verbouwen? Daarvoor geldt een bijzondere vrijstelling van € 102.010,-. De leeftijdseis van je kind is ook hier tussen de 18 en 40.

Andere voorwaarden:

  • Je kind heeft niet eerder een ‘verhoogde vrijstelling’ gebruikt, voor bijvoorbeeld een studie;
  • Je kind gaat zelf wonen in het huis, of samen met een partner of gezin;
  • Je kind besteedt het geld uiterlijk twee kalenderjaren na het jaar van de schenking;
  • Je kind kan schriftelijk aantonen dat de schenking gebruikt is voor de eigen woning;
  • Als je de schenking in een overeenkomst hebt vastgelegd, dan mogen daarin geen voorwaarden voor de schenking staan. Behalve dat je kind de schenking op tijd voor de eigen woning moet gebruiken;
  • Tot slot heeft je kind alleen recht op deze vrijstelling als hij of zij daar bij de aangifte schenkbelasting een beroep op doet.

Je mag de schenking voor een huis ook verdelen over twee of drie jaar, zolang je kind in die periode nog geen 40 jaar is en aan bovenstaande voorwaarden is voldaan. Let op: je kind moet wel ieder jaar aangifte doen van de schenkbelasting. Ook als het gaat om een schenking voor een huis mag je kind een bedrag vrij besteden, bijvoorbeeld aan de inboedel. Dat bedrag is ook in dit geval € 26.040,-.

Verder goed om te weten

Ouders worden door de Belastingdienst als één schenker gezien. Ook als ze zijn gescheiden. Je kind betaalt alleen schenkbelasting over het deel van de schenking dat hoger is dan de vrijstelling. De vrijstellingen trek je dus af van de waarde van de schenking. Wat overblijft, is het bedrag waarover belasting betaald moet worden. Dat bedrag reken je gemakkelijk uit via een hulpmiddel schenkbelasting van de Belastingdienst.

Schenking aan je kleinkinderen

In 2019 mag je € 2.173,- per kleinkind belastingvrij schenken. Dat mag ieder jaar weer. Is je kleinkind tussen de 18 en 40 jaar oud en van plan een huis te kopen? Dan mag je als opa of oma eenmalig € 102.010,- schenken. Ook hier gelden een aantal voorwaarden, net als bij de schenking van ouders voor de koopwoning van hun kinderen. Schenk je als grootouders apart? Dan ziet de Belastingdienst je als één schenker.

Wil je iemand anders wat schenken? Bijvoorbeeld aan andere familieleden of vrienden? Dan gelden dezelfde vrijstellingen als bij grootouders.

Heeft de ontvanger alles op een rijtje gezet? En komt het bedrag hoger uit dan de normale vrijstellingen, dus € 5.428,- van ouders en € 2.173,- van grootouders of anderen? Dan kan hij of zij eenvoudig online schenkbelasting doen in Mijn Belastingdienst.

Wist je dat je vóór het schenken kunt bepalen dat je de schenking op een later moment ongedaan wilt maken? Ontdek dit en andere zaken in het artikel over verschillende schenkingsvormen. Ben je van plan in de toekomst pas een schenking te doen? Maak dan een schenkingsplan of estate planning.